Aile ve iş yaşamını dengelemek için tavsiyeler

Çalışan yetişkinler olarak, yaşamımızda hassas dengeler gerektiren iki önemli alan yer alıyor: iş yaşamı ve aile yaşamı. Bu iki alanda kontrol edilemeyen çatışmalar meydana geldiğinde, aile ve iş yaşamının her ikisi de etkilenir.

İş/Aile bağı üzerine üç prensip

Stres, genellikle iş ve aile sorumlulukları arasındaki çatışmadan ortaya çıkar. Bu çatışmaların altında yatan üç prensip şunlardır;

1. İş ve aile ortamları, çatışma için, hazır potansiyellerdir.

İşinizin gerekleri ve ailenizin ihtiyaçları sıkça birbiriyle çatışabilir. Örneğin, patronunuz bir iş projesini bitirmenizi isteyebilir, fakat çocuğunuz sizin, okul gösterisine katılmanızı istiyordur. Zaman zaman, evde ve işte oynamak zorunda olduğunuz roller yüzünden fazla yükünüz olduğunu hissedebilirsiniz. Hatta, çocuklarınızla ilgilenmek, çalışan olmak ve kendiniz ve arkadaşlarınız için zaman yaratmak için çok az zamanınız ve enerjiniz olduğu korkusuna kapılabilirsiniz.

2. İş ve aile ortamları birbirini etkiler.

Çalışanlar negatif ve pozitif duygularını işten eve ve evden işe taşırlar. Örneğin, işten sonra, ailenizle harcayacağınız enerji ve zamanı kaybettiğiniz için kendinizi tükenmiş hissedebilir, eve bir kavgaya hazır olarak gelebilirsiniz. Ya da evdeki bir problem kafanızı o kadar meşgul eder ki işinize odaklanırken zorlanabilirsiniz. Ya da tam tersi bir şekilde, işte başarılı bir gün geçirmişsinizdir; eve oyunlar ve eğlence için hazır gelirsiniz.

3. İş ve aile ortamları arasında bir uyum varsa stres en aza indirgenir.

Kusursuz uyum imkansızdır. Fakat iş ve ailevi amaçlarınız birbirlerine ulaşmakta yardımcıysa aile ve iş yaşamları arasında uyum daha fazladır. İş ve aile arasında bir dengeye ulaşmak farklı insanlara farklı şeyler ifade eder. Ancak, önemli olan sizin ve aileniz için uygun olan dengeye ulaşabilmektir.

İş ile aile yaşamını dengelemek için kaynak ve stratejiler

İş ve aile stresinin üstesinden başarılı bir biçimde gelme yeteneğiniz üç şeye bağlıdır.

Kaynaklarınız (örneğin geliriniz, eğitiminiz, zekanız ve kararlılığınız)
Üstesinden gelme stratejileriniz ( kaynakları ne şekilde değerlendirdiğiniz) ve
Düşünce tarzınız ve algılamanız (örneğin, "bu şekilde reaksiyon göstermem normaldir" diye düşünmeniz)

Daha fazla kaynağınız olur ve onları iyi kullanırsanız, davranışlarınız daha sağlıklı olur ve çatışmaların üstesinden gelirken daha başarılı olursunuz.

Tabi ki, iş-aile stresini ortadan kaldırmak ne mümkündür ne de istenilendir. Stres araştırmasında öncü bir kişi olan Hans Selye, stresin karşıtının ölüm olduğunu öğretti. İyi haberler şöyle ki; iş ve aile stresi yaratanların hakkından başarılı bir şekilde gelmenin yolları olduğu.

Burada iş ve aile yaşamını dengelemek için bazı fikirlere yer veriyoruz. Farklı şeyler, bireylere ve onların durumlarına bağlı olmak üzere farklı aileler için işe yarayabilir.

Kişisel kaynak ve stratejiler

Değerlerinizle bağlantınızı kaybetmeyin. Hayattan kendiniz ve aileniz için ne beklediğinizİ düşünün. İşiniz buna nasıl uyum sağlayacak? Yaptığınız iş kendiniz için mi, prestij için mi yoksa para için mi önemli?
Önceliklerinizi belirleyin. Değerlerinize dayanarak hangi görevlerin önemli, hangilerinin daha az önemli olduğunu karar verin. Bu, aileniz işinizden önce gelir demenin ötesinde birşey; hangi aktivitelerin öncelik taşıyacağı anlamına geliyor. Kendinize, amaçlarınızı gerçekleştirip gerçekleştirmediğinizi sorun.
İşten eve kaydırabileceğiniz zamanlar yaratın. Genellikle vitesi, işten eve geçirmek 15-20 dakikanızı alır. Eve giderken zamanınızı kafanızı boşaltmak için kullanın. Yarın yapılacaklar listesini iş gününün sonunda yapmaya çalışın. Yolculuk boyunca sevdiğiniz bir müzik dinleyin. Bu süreci iş hakkındakileri unutarak ve ailenize konsantre olarak kullanın. Eve iş götürmekten kaçının.
Fiziksel sağlığınızla ilgilenin. Bu, sizin duygusal ve fiziksel strese karşı daha iyi ayakta durmanızı sağlayacaktır.
Durumları yeniden tanımlayın. Stres yaratan durumları farklı şekilde görmeye çalışın. Buradan hareketle, kendinize " daha kötü olabilirdi" ya da "bu, normal bir tepki" telkinlerinde bulunun. Stresli durumların pozitif yanlarını görmeye özen gösterin. Şu an ki durumunuzun avantajlarının, dezavantajlardan daha önemli olduğunun farkına varın.
Etkin planlar yapın ve üzerinde çalışın. Aile, iş ve diğer aktiviteleri planlayan programlar yapın.
Gerçekçi olun. Kendinizden bekledikleriniz ve başardıklarınız arasında büyük bir uçurum varsa iş-aile çatışmasının daha fazla olması mümkündür. Ne yapabileceğinizi kavrayın. Ev yönetimi için iş amaç ve beklentilerinizi ayarlamaya ihtiyaç duyabilirsiniz. Bu, hayallerinizden fedakarlık etmek anlamına değil, bunun yerine kendiniz hakkında gerçekçi beklentiler geliştirmek anlamına geliyor.
Aile kaynakları ve stratejileri

İlişkilerinizi besleyin. Eşiniz varsa, ilişkinizi beslemek için zaman ayırın. Aile ve iş sorumluluklarında birebir destekleyin. İş ve aile hakkında birbirinizin düşüncelerini dinlemeye istekli olun.
Ev işleri için sorumluluğu paylaşın. Çok sayıdaki ev işlerinin paylaşımı aile üyeleri arasında eşitlik ve adaletlilik duygularına katılımı arttırır. Ev işlerine ayırdığınız toplam zamanı azaltın. Evin sadece belirli alanların temizliğe ihtiyacı varken, tamamını temizletmekte ısrar ederek aileyi bunaltmayın.
Kendi, aile yaşamı stilinizi geliştirin. Kendi durumunuza göre biçilmiş bir aile yaşamını tercih edin. Aile çatışmalarının ve bunların üstesinden gelebilecek yeteneklerinizin bir listesini yapın. Herkesin güçlü yanları vardır; kendinizinkileri yapılandırın. Kendiniz ve hayatınız hakkında kötü hissettiğinizde bu güçlü yanlarınızı hatırlayın.
Çatışmalar ve engeller hakkında konuşmaya istekli olun. Programlar arasındaki bazı anlaşmazlıklar kaçınılmazdır. Birbirinizi ilgilendiren konuları tartışmaya istekli olun. Bu konular üzerinde konuşmak için televizyonun, telefonun ve radyonun olmadığı bir ortamda tartışmanız daha sağlıklıdır. Sırayla konuşmaya ve dinlemeye özen gösterin. Konuyu anladığınızda , bu problemlere, alternatif çözümlerle çıkagelin. İyi olduğunu düşündüğünüz bir tanesini seçin ve onu deneyin.
Toplumsal kaynak ve stratejiler

İşvereninizden destek arayın. İş saatlerinde esneklik konusundaki seçenekleri işvereninizle konuşun. Örneğin, bazı günler daha az çalışırsınız ve diğer zamanlarda bu açığı kapatabilirsiniz. İşvereninize sizin durumunuz için hangisinin uygun olduğunu sorun. Eğer kendi işinizi yapıyorsanız ya da küçük bir işletmeyseniz, durumunuzu geliştirecek çok az şey yapabilirsiniz. Fakat ne yapabileceğinizi keşfedin.
Toplumsal destekleme ağı yapılandırın. Başkalarıyla, onların iş ve aile stresi ve bunların üstesinden nasıl geldikleri üzerine konuşmak bize, kendi durumlarımızda yardımcı olabilir. İş yerinde ya da toplumda, stresi kontrol altına alırken kullandığınız yetenekler ve stratejiler üzerine konuşmak için bir destekçi grubu oluşturmaya çalışın. Okulları ve çeşitli ajansları, çalışan ebeveynlere ne gibi hizmetler sunduklarını bulmak için ziyaret edin.
Sonuç

İş ve aile yaşamınız üzerinde düşünün ve en iyi dengeyi gerçekleştirirken yardımcı olabilecek kaynak ve stratejileri açığa kavuşturun. Ailenizle ve arkadaşlarınızla, aile ve iş yaşamı çatışmasının stresi nasıl arttırdığı ve bununla mücadele edebilmenin yolları hakkında konuşun. İş yerinizde, kaynakları ve düşünceleri diğer çalışanlarla paylaşabileceğiniz bir destek grubu oluşturun. Sizi, iş ve aile yaşamının her ikisinde de en dolu kazançlara ulaştırmak üzere planlanmış kendi "dengeleme planı" nızı yaratın.

Dengeleme planı

Aşağıda yer alan üç soru bu yazıyı okuduktan sonra size, kendinizi değerlendirirken ve dengeleme planınızı yaparken yardımcı olacaktır. Lütfen dürüstçe yanıtlayıp, yanıtlarınızla ilgili olan bölümlerin üzerinde daha fazla düşünün.

1.Şu anda içinde bulunduğunuz iş-yaşam çatışmasının temel etkenleri nelerdir?
Evlilik
Çocuklar
Ev işlerinin yönetimi
Boş zaman
2.Size yardımcı olacağını düşündüğünüz kaynak ve stratejiler nelerdir?
Kişisel
Ailevi
Toplumsal
3.Sizin belirli dengeleme planınız nedir?
Ne yapacaksınız?
Ne zaman yapacaksınız?
Kimleri kapsayacak?
Referanslar

Duncan S.F.- The Family Times Bozeman, MT: Montana State University Extension Service
Duncan S. F.-Balancing Work and Family, Auburn, AL: Alabama Cooperative Extension Service
Hall, L.D. - Family and Work: A delicate Balance. Corvallis, OR: Oregon State University Extension Service
Hughes, R.-Parenting on your own: managing stress. Urbana, IL: Illinois Cooperative Extension Service

Konular